طبق مواد ۷۴ الی ۹۵ قانون امور حسبی اختیارات و مسئولیت قیم به شرح زیر می باشد:

• ماده ۷۴– قیم از تاریخی که سمت قیمومت به او اطلاع داده می شود شروع باعمال قیمومت خواهد نمود.
• ماده ۷۵– هرگاه قیم پس از تاریخ نصب و قبل از ابلاغ به او عملی به عنوان قیمومت نسبت به محجور کرده باشد نافذ است.
• ماده ۷۶– قیم در سیاهه اموال محجور که در ابتدا دخالت خود تنظیم می کند باید برگه ای بهادار و اسناد دیون و اسناد املاک و تمام برگه ای که‌ دارای اهمیت است ذکر نماید و برگه ای که بهاء و اهمیتی ندارد هر نوعی از آنها را علیحده بایگانی و عدد برگ ها را در سیاهه دارایی قید کند.
• ماده ۷۷– قیم باید اجرت کسی که برای حفظ اموال از طرف دادستان یا دادرس معین شده است از مال محجور بپردازد.
• ماده ۷۸– قیم می تواند هزینه تهیه صورتحساب و تسلیم اموال را اگر از اموال محجور برنداشته است پس از زوال سمت خود از محجوری که رفع ‌حجر از او شده یا کسی که به جای او به سمت قیمومت منصوب شده است مطالبه نماید.
• ماده ۷۹– قیم باید در تربیت و اصلاح حال محجور سعی و اهتمام نماید و در امور او رعایت مصلحت را بنماید.
• ‌ماده ۸۰– قیم باید اموال ضایع شدنی محجور را بفروشد و از پول آن با رعایت مصلحت محجور مالی خریداری و یا به ترتیب دیگری که مصلحت ‌باشد رفتار نماید.
• ‌ماده ۸۱– قیم می تواند با رعایت مصلحت اموال منقوله ‌ای که مورد احتیاج محجور نیست فروخته و نسبت به پول آن مطابق ماده فوق عمل نماید.
• ‌ماده ۸۲– قیم باید هزینه زندگانی محجور و اشخاص واجب ‌النفقه او و همچنین هزینه معالجه آنها را در بیمارستان و غیره و هزینه لازم دیگر از قبیل ‌هزینه تربیت اطفال محجور را بپردازد و اگر محجور دیوانه باشد باید به حسب اقتضاء در خانه یا تیمارستان تحت معالجه قرار داده شود.
• ‌ماده ۸۳– اموال غیرمنقول محجور فروخته نخواهد شد. مگر با رعایت غبطه او و تصویب دادستان.۵