تفاوت حضانت و ولایت در این است که طبق قانون مدنی ایران، ولایت تنها به پدر و جد پدری اختصاص دارد و فرزند تا رسیدن به سن ۱۸ سال، تحت ولایت آنها قرار دارد؛ اما حضانت به معنای سرپرستی بوده و حق و تکلیف پدر و مادر است.
حضانت چیست؟
حضانت به معنای سرپرستی و نگهداری فرزند است و حضانت فرزند بر عهده پدر و مادر می باشد. طبق ماده ۱۱۶۸ قانون مدنی، حضانت فرزند هم حق و هم تکلیف والدین است، همچنین طبق ماده ۱۱۷۲ قانون مدنی، هیچ یک از ابوین حق ندارند در مدتی که حضانت طفل به عهده آنها است از نگهداری او امتناع کند و در صورت امتناع یکی از ابوین حاکم باید به تقاضای دیگری یا تقاضای قیم یا یکی از اقربا و یا به تقاضای مدعی العموم (دادستان) نگهداری طفل را به هر یک از ابوین که حضانت به عهده اوست الزام کند و در صورتی که الزام ممکن یا موثر نباشد نگهداری را به خرج پدر و هرگاه پدر فوت شده باشد به خرج مادر تامین کند.
طبق ماده ۴۰ قانون حمایت خانواده، هرکس از اجرای حکم دادگاه در مورد حضانت طفل استنکاف کند یا مانع اجرای آن شود یا از استرداد طفل امتناع ورزد. حسب تقاضای ذی نفع و به دستور دادگاه صادرکننده رای نخستین تا زمان اجرای حکم بازداشت می شود.
همچنین ماده ۵۴ قانون حمایت خانواده، در خصوص حضانت فرزند چنین مقرر می دارد، هرگاه مسئول حضانت از انجام تکالیف مقرر خودداری کند یا مانع ملاقات طفل با اشخاص ذی حق شود، برای بار اول به پرداخت جزای نقدی درجه هشت و در صورت تکرار به حداکثر مجازات مذکور محکوم می شود.
اگر در مورد حضانت و نفقه فرزند نیاز به راهنمایی و مشاوره داری از طریق کانال حقوقی تلگرام با بهترین وکیل آنلاین طلاق موسسه حقوقی دادآرمان در ارتباط باشید…
حضانت فرزند پس از طلاق
طبق ماده ۱۱۶۹ قانون مدنی، حضانت فرزند پسر و دختر پس از طلاق تا ۷ سالگی با مادر و پس از آن، حضانت تا رسیدن فرزند به سن بلوغ شرعی با پدر خواهد بود و پس از آنکه فرزند به سن بلوغ شرعی که برای فرزند دختر ۹ سال تمام شمسی و برای فرزند پسر ۱۵ سال تمام شمسی است، رسید می تواند خودش انتخاب کند که با کدام یک از والدین زندگی کند.
هرگاه زوجین از دادگاه خانواده درخواست طلاق نمایند و دارای فرزند مشترک باشند، اما برای نگهداری از فرزند تا زمان صدور رای نهایی طلاق و تعیین تکلیف در خصوص حضانت فرزند با هم توافق نداشته باشند، باید برای تصمیم گیری در بابت نگهداری و حضانت موقت فرزند در این مدت، طبق ماده ۳۱۰ آیین دادرسی مدنی، درخواست صدور دستور موقت حضانت را به دادگاه تقدیم کنند تا دادگاه به صورت موقت حضانت فرزند را به یکی از والدین واگذار کند.
با بهترین وکیل در شمال تهران تماس بگیر و در مورد دعاوی مرتبط با حضانت مانند سلب حضانت والدین (سلب حضانت از پدر، سلب حضانت از مادر، سلب حضانت از جد پدری)، حق ملاقات با فرزند، نفقه فرزند، خروج فرزند از کشور پس از طلاق و… کاملترین مشاوره را دریافت کن تا از مزایای مشاوره با بهترین وکیل طلاق (وکیل خانواده) بهره مند شوید.
حضانت فرزند پس از فوت والدین
طبق قانون پس از فوت مادر حضانت فرزند با پدر است و پس از فوت پدر حضانت فرزند با مادر خواهد بود، در صورتی که والدین هر دو فوت کرده باشند و فرزند محجور باشد یعنی صغیر، غیررشید یا مجنون باشد، ولایت و حضانت فرزند برعهده جد پدری خواهد بود، اما ولایت و حضانت فرزند توسط جد پدری مشروط به داشتن صلاحیت جد پدری (ولی قهری) است. در صورتی که جد پدری در قید حیات نباشد یا صلاحیت حضانت فرزند را به دلیل حجر، غیبت، حبس، عدم امانت داری و… را نداشته باشد، ولایت و حضانت فرزند از وی ساقط می شود و از سوی دادگاه برای فرزند قیم تعیین می شود که خویشاوندان فرزند برای سرپرستی نسبت به سایرین در الویت هستند.
ولایت چیست؟
طبق ماده ۱۱۸۱ قانون مدنی، هر یک از پدر و جد پدری نسبت به اولاد خود ولایت دارند و طبق ماده ۱۱۸۲، هرگاه طفل هم پدر و هم جد پدری داشته باشد و یکی از آنها محجور یا به علتی ممنوع از تصرف در اموال مولی علیه گردد ولایت قانونی او ساقط می شود.
طبق قانون، طفل تا زمانی که به سن قانونی یعنی ۱۸ سالگی نرسیده است تحت ولایت پدر و جد پدری قرار دارد و ولایت قهری پدر و جد پدری در عرض هم هستند به همین دلیل هیچ یک بر دیگری تقدم ندارند.
همچنین براساس ماده ۱۱۹۴ قانون مدنی، ولایت، قدرت و اختیاری است که به حکم قانون به پدر یا جد پدری داده می شود و ولایت قابل واگذاری و اسقاط نیست.
موسسه حقوقی دادآرمان بهترین وکیل طلاق تضمینی را برای دریافت مشاوره رایگان در خصوص حضانت و حق ملاقات با فرزند پس از طلاق به شما معرفی می کند.
اشخاص تحت ولایت قهری
ولایت قهری سلطه ای است که به حکم قانون پدر یا جد پدری بر فرزند محجور خود دارد. محجور نیز به کسی گفته می شود که از تصرفات و اعمال حقوق مالی و غیر مالی منع شده است.
افراد محجور که تحت ولایت پدر و جد پدری هستند، به سه دسته تقسیم می شوند:
- صغیر: فرزندی که هنوز به سن بلوغ نرسیده است.
- غیر رشید: فرزندی که به سن بلوغ رسیده است، اما هنوز به سن رشد نرسیده یعنی علیرغم آنکه به سن قانونی یعنی ۱۸ سال رسیده است، اما توانایی و تشخیص خوب و بد را در خصوص مسائل مالی ندارند.
- مجنون (دیوانه): اشخاص مجنون به دلیل اختلالات عقلی قادر به مدیریت امور مالی و غیر مالی خود نیستند، از این رو اجازه تصرف در اموال خود را ندارند.
طبق ماده ۱۱۹۳ قانون مدنی، همین که طفل کبیر و رشید شود از تحت ولایت خارج می شود و می تواند برای اداره اموال خود تصمیم گیری نماید.
طبق قانون در صورتی که افراد محجور ولی قهری نداشته باشند برای اداره امور مالی و غیرمالی او از سوی دادگاه برای آنها قیم تعیین می شود. برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص قیمومیت به مقاله تفاوت حضانت و قیمومیت مراجعه کنید.
موارد سقوط ولایت قهری
طبق مواد ۱۱۸۴ الی ۱۱۸۷ قانون مدنی موارد سقوط ولایت قهری عبارتند از:
- ماده ۱۱۸۴ قانون مدنی: هرگاه ولی قهری طفل، رعایت غبطه‌ی صغیر را ننماید و مرتکب اقداماتی شود که موجب ضرر مولی علیه گردد به تقاضای یکی از اقارب وی و یا به درخواست رئیس حوزه‌ی قضایی، پس از اثبات، دادگاه ولی مذکور را عزل و از تصرف در اموال صغیر منع و برای اداره‌ی امور مالی طفل، فرد صالحی را به عنوان قیم تعیین می‌نماید.
- ماده ۱۱۸۵ قانون مدنی: هرگاه ولی قهری طفل محجور شود، مدعی العموم مکلف است مطابق مقررات راجعه به تعیین قیم. قیمی برای طفل معین کند. هرگاه ولی قهری طفل محجور شود مدعی العموم مکلف است مطابق مقررات راجعه به تعیین قیم.
- ماده ۱۱۸۶ قانون مدنی: در مواردی که برای عدم امانت ولی قهری نسبت به دارایی طفل، امارات قویه موجود باشد، مدعی العموم مکلف است از محکمه ابتدایی رسیدگی به عملیات او را بخواهد محکمه در این مورد رسیدگی کرده در صورتی که عدم امانت او معلوم شد مطابق ماده ۱۱۸۴ رفتار می نماید.
- ماده ۱۱۸۷ قانون مدنی: هرگاه ولی قهری منحصر، به واسطه‌ی غیبت یا حبس به هر علتی که نتواند به امور مولی علیه رسیدگی کند و کسی را هم از طرف خود معین نکرده باشد، حاکم یک نفر امین به پیشنهاد مدعی العموم برای تصدی و اداره‌ی اموال مولی علیه و سایر امور راجعه به او موقتاً معین خواهد کرد.
تفاوت حضانت و ولایت قهری
همان طور که گفته شد حضانت یعنی نگهداری و سرپرستی فرزند که طبق قانون، حضانت فرزند حق و تکلیفی است که والدین نمی توانند از قبول آن خودداری نمایند و تا رسیدن فرزند به سن بلوغ، حضانت او با پدر و مادر است، اما ولایت قهری سلطه ای است که تنها پدر و جد پدری بر امور مالی و غیر مالی فرزند محجور خود دارد و تسلط بر اموال فرزند محجور حقی است که قانون برای پدر و جد پدری قائل شده است. در ولایت قهری برخلاف حضانت، مادر نقشی ندارد و طبق قانون مادر نمی تواند بر فرزند محجور خود ولایت داشته باشد و ولایت فرزند صغیر، غیر رشید یا مجنون تنها بر عهده پدر و جد پدری است و اختیار اموال فرزند محجور تا زمانی که دلایل حجر رفع نشود با ولی قهری یعنی پدر و جد پدری خواهد بود.
برای دریافت مشاوره رایگان در مورد حضانت فرزند پس از طلاق توافقی با بهترین وکیل طلاق توافقی موسسه حقوقی دادآرمان تماس بگیر.
کلام آخر
فرزند از بدو تولد نیاز به توجه و نگهداری از سوی والدین خود دارد و پدر و مادر بهترین کسانی هستند که می توانند نیازهای مالی، عاطفی و جسمانی فرزند خود را برطرف نمایند و فرزند تنها در سایه خانواده و توجه والدین خود می تواند به رشد و شکوفایی جسمانی و روانی دست یابد، از این رو به دلیل نقش مهمی که والدین در پرورش، رشد و رفع نیازهای فرزند خود دارند، حضانت به یکی از مهمترین مسائل حقوقی تبدیل شده است و قانون گذار توجه ویژه ای به حضانت کودکان و حقوق اطفال نموده است و با تصویب قوانین حضانت به طور خاص به این موضوع پرداخته است، خصوصا حضانت فرزند پس از طلاق والدین که قانون گذار سعی کرده است با وضع قوانین حضانت با توجه به مصلحت کودک در رفع نیازهای او در شرایطی که کودک از بودن در کانون خانواده به همراه پدر و مادر خود به دلیل طلاق والدین محروم شده است کمک بسزایی نماید، از این رو موسسه حقوقی دادآرمان بهترین وکیل خانواده (وکیل طلاق تضمینی) را برای دریافت مشاوره رایگان در خصوص حضانت فرزند به شما معرفی می کند.
همچنین وکلای موسسه حقوقی دادآرمان این امکان را برای شما عزیزان فراهم کرده اند که در صورت نداشتن وقت کافی برای دریافت مشاوره حقوقی حضوری در زمینه حضانت (و دعاوی طلاق) با وکیل آنلاین از طریق فضای مجازی (واتساپ، تلگرام، اینستاگرام) با ما در ارتباط باشید و از طریق مشاوره حقوقی، سوالات خود را مطرح کرده و پاسخ آنها را دریافت کنید.
لینکهای مفید موسسه حقوقی دادآرمان
· خدمات موسسه حقوقی دادآرمان
· وکیل ارث
مشاوره آنلاین، تلفنی و حضوری دعاوی خانواده – ملکی – کیفری و حقوقی
02122904873 - 02122904874
–09128400921 – 09336267878 – 09336267676 –
طبق ماده ۱۱۶۹ قانون مدنی، حضانت فرزند پسر و دختر پس از طلاق تا ۷ سالگی با مادر و پس از آن، حضانت تا رسیدن فرزند به سن بلوغ شرعی با پدر خواهد بود و پس از آنکه فرزند به سن بلوغ شرعی که برای فرزند دختر ۹ سال تمام شمسی و برای فرزند پسر ۱۵ سال تمام شمسی است، رسید می تواند خودش انتخاب کند که با کدام یک از والدین زندگی کند.